آشنایی با طبایع چهارگانه، مزاج های افراد و نحوه تشخیص آن ها
شناخت مزاجها به زبان ساده
مقدمه:
به اعتقاد قدما ،چهار عنصر اصلی هستند که مدار وجود کائنات و عالم ماده و جهان جسمانی را تشکیل می دهند که این عناصر اربعه یا چهارگانه عبارت است از : آتش ، باد یا هوا ، آب و خاک ؛ از ترکیب عناصر اربعه یعنی آتش، هوا، آب و خاک حالت خااخلاط اربعه
صی در انسان به وجود می آید که خصوصیات همه آن عناصر را دارد ولی گاه به خاطر وراثت و شرایط اقلیمی مانند آب و هوا، دما و نوع تغذیه بعضی از این عناصر موجود در بدن آدمی بر دیگری غلبه می نماید .
در بدن انسان چهار نوع خلط وجود دارد که آنها را اصطلاحاً “اخلاط اربعه” می نامند. اخلاط اربعه عبارت اند از: صفرا ، خون ، بلغم و سودا . در حالت طبیعی، اخلاط اربعه در بدن هر شخص سالمی باید به حالت تعادل باشد تا ادامه زندگی و حیات او مقدور باشد ، در غیر این صورت، هر کدام از آن ها که غلبه نماید، خطرناک است و نیز مشخص کننده نوع مزاج غالب در فرد است؛به عنوان مثال، اگر در فردی صفرا غلبه نماید وی را صفراوی مزاج، و اگر خون غلبه کند، او را دموی مزاج، و اگر بلغم غلبه یابد، بلغمی مزاج می نامند؛ هم چنان که اگر در شخصی سودا غلبه نماید، او را سوداوی مزاج می گویند. « بر روی ادامه مطلب کلیک کنید »
هر کس با طبع و مزا ج خاصی بدنیا می اید. که همان طبیعت اولیه یا مزاج ذاتی انسان نا میده می شود . که اگر بتوانیم مزاج خود را تشخیص دهیم می توا نیم بیماری خود را درمان کنیم .امام صادق (ع) می فر ما یند: (ما سردی را با گرمی ، گرمی را با سردی ،تری را با خشکی و خشکی را با تری در مان می کنیم ،و کار را به خدا واگذار می کنیم )
حتما برای شما پیش امده است که وقتی مثلا ماست یا ترشی می خورید بدنتان بیحال شود و یا در مفا صلتان دردی ایجادمی شود .این نشانه آن است که سردی به شما غلبه کرده است و یا شخصی دیگر با خوردن خرما یا کشمش بدنش به خارش میافتد و جوش می زند .به علت اینکه گرمی در ان شخص غلبه کرده است .
مزاجهای چهار گانه
کل هستی دارای مزاج است .واز چهار عنصر تشکیل شده است که عبارتند ازآب ،باد ،خاک ،اتش. بدن انسان نیز از این چهار عنصریا ماده اصلی تشکیل شده است.که به صورت اخلاط چهار گانه صفرا ،سودا دم وبلغم در بدن وجود دارند .
این اخلاط به صورت تر کیباتی مایع هستند . وقتی غذا می خوریم در کبد تغییر ماهیت داده و بعد از فعل و انفعالاتی که در ان صورت می گیرد ،مزاج انسان را تشکیل می دهد .که عبارتند از مزاج صفراوی ،سوداوی ،دموی وبلغمی.
طبع صفرا گرم وخشک ،طبع بلغم سردو تر است،طبع سودا سردو خشک وطبع دم گرم وتر است .
هر کدام از این مزاجها دارای خصوصیات روحی وجسمی خاصی است که با شناخت این خصو صیات میتوا نیم مزاج خود را تشخیص دهیم .و بیماری خود را درمان کنیم .
علائم مزاج صفراوی :زردی رنگ پوست ،زبان و چهره هادر انها نمایان است .بدن این افراد گرم و خشک است وبه همین دلیل به اگزمای پوستی دچار می شوند این افراد در بین غذا اب زیاد می خورند . کم حوصله هستند ،اندام ورزشکاری دارند ،دهان خشک و تلخ دارند و به علت خشکی زیاد اشتهای زیاد ندارند.
علائم مزاج بلغمی :سفیدی رنگ پوست،زبان وچشمهادر آنها نما یان است.به علت سردی و رطوبتی که در دارند درد های استخوا نی آنها زیاد است بیشتر مواقع آب از دهانشان سرازیر میشود .پر خور، شوخ طبع، اسان گیر هستند میل جنسی ضعیف و ناتوان دارند و در کارها کند هستند.
علائم مزاج سوداوی: تیرگی رنگ پوست و ته چهره این گونه افراد سیاه است .دیر تر از سایر مزاجها بیمار میشوند .مغرور، یک دنده، عصبی هستند و خود را بهتر از دیگران میدانند .میل جنسی زیاد ولی ناتوان دارند .کم حو صله ،وسواس ،ترسو گوشه گیر وخجالتی ،جدی در محیط کار و به دلیل سردی وخشکی یبوست دارند .
علائم مزاج دموی:سرخی رنگ صورت چشمها و زبان این افراد نمایان است .میل به خوردن چیزهای شیرین دارند . دست و پای ضخیم دارند افرادی خوش بین و غیر احساس هستند .و کمتر از دیگران مریض میشوند .فعال وپر انرژی هستند امادگی ابتلا به بیماریهای خونی و سکته های قلبی و مغزی و فشار خون دارند طعم دها نشان شیرین است و پوست بدنشان گرم ومر طوب است.
در مان غلبه مزاجها
اگر یکی از مزاجها بر انسان غلبه کنداو را بیمار می کند .که برای در مان هر کدام از مزاجها باید از غذاها و خو ردنیهای مخالف ان مزاج استفاده کرد .مثلا برای مزاج صفرا وی که گرم و خشک است باید از غذا های سرد و تر استفاده کرد .و برای مزاج سو دایی که سردو خشک است باید از غذا ها ی گرم و تر استفاده کرد .برای مزاج بلغمی که سردو تر است باید از غذا های گرم و خشک استفاده کرد .و برای مزاج دموی که گرم و تر است باید از غذا های سردو خشک استفاده کرد
فهرست غذاهای با طبع گرم و سرد
در مورد سردی و گرمی مزاج آدمها و روش تشخیص اون باید بگم معمولا آدمایی که مزاج گرم دارن با خوردن گرمی ها به شدت واکنش نشون می دهند مثل زدن جوش و......... و آدمای سرد مزاج با خوردن چیزای سرد دچار بهم ریختگی سیستم گوارشی می شن ادمای معتدل هم واکنش عادی نسبت به خوردن مواد گرمی و سردی دارن مثلا اگه من خیلی گرمی بخورم مثلا یک هفته روزی ۱۰ تا خرما و آجیل و شیرینی بخورم جوش می زنم و گرمیم می شه و در غیر این صورت معمولی هستم البته بحث آلودگی های درونی بدن برای زدن جوش یا جوش غرور با این قضیه قاطی نشه .
اینم فهرست مواد غذایی گرم و سرد :
میوه ها و دانه های گرم وتر :
انجیر ، انگور ، بادام زمینی ، بادام شیرین ، بادام کوهی ، به ، تخم خربزه ، توت (شاه توت) ، انواع توت ها ، خربزه ، هویج ( زردک) ، سیب ، شلغم ، کدو ، کنجد ، گلاب ، لوبیا قرمز
میوه ها و دانه های گرم و خشک:
. انبه ، بادام کاغذی ، بادمجان (خیلی گرم و خشک) ، تخم شربتی ، بولاغ اوتی ، پرتقال ، پسته ، پونه (خیلی گرم و خشک) ، پیاز (خیلی گرم و خشک) ، پیه ( دمبه) ، ترب (خیلی گرم و خشک) ، تره ، جعفری، دینارویه ، چای ، خردل ها ، خرما ، خرمالو ، دارچین ، روغن ، ریحان ، زرد چوبه ، زعفران ، زنجبیل ، زنیان ، زیتون ، زیره سیاه ، سیر ، شنبلیله ، فلفل (خیلی گرم و خشک) ، فندق ، کرفس ، کشمش انگور سیاه ( مویز) ، کلم ، کنگر ، گردو ، گل سرخ (خیلی گرم و خشک) ، لپه ، مرزه ، موسیر ، موم عسل ، نارگیل ، نخود ، نعناع ، عرق بهار نارنج ، هل .
غذاهای گرم و تر :
عسل ، نخود ، آب آبگوشت ، گوشت بوقلمون ، شیر میش ، گوشت غاز (پرنده) ، گوشت گوسفند ، گوشت مرغ خانگی ، گوشت مرغابی و اردک ، میگو (روبیان) ، گوشت بلدرچین ، گوشت کله ، جگر ، خورشت بادمجان ، خورش قورمه سبزی ، آبگوشت به ، آبگوشت کلم قمری ، آب شور ، کره ، خامه ، روغن ، نیمرو ، تخم مرغ ، گوشت بز ،
غذاهای گرم و خشک
گوشت آهو ، شیر شتر ، گوشت شتر ، گوشت شتر مرغ ، گوشت کبوتر ، کوهان شتر(خیلی گرم و خشک) ، گوشت گاومیش ، گوشت گنجشک ، گوشت لک لک ، نمک طعام (خیلی گرم و خشک) ، گوشت اردک ، خورش فسنجان .
میوه ها و دانه های معتدل :
برگ چغندر ، برنج ، تمشک ، چغندر ، عدس ، عناب ، گرمک ، گندم ، قهوه ، کاسنی ، کاهو ، موز .
غذاهای معتدل :
شیر گاو ، گوشت کبک ، گوشت کبک دری ، کوکو سبزی ، فرنی ، کوفته ، کشک بادنجان ، شیر برنج ، نان فطیر .
میوه ها و دانه های سرد و تر :
اسفناج ، آلو ، انار ، باقلا ، بالنگ ، بامیه ، خرفه ، پنیر ، خیار ، دوغ ، زردآلو ، کدو (تخم) ، کدو حلوایی ، گلابی ، هلو ، هندوانه ،
میوه و دانه های سرد و خشک :
ارزن ، ازگیل ، انار ترش ، تمبر هندی ، جو ، ذرت ، ریواس ، زرشک ، سرکه ، سنجد ، شاه بلوط ، گشنیز ، گیلاس ، لیمو امانی ، لیمو ترش ، لیمو شیرین ، ماش ، نارنج ، نشاسته ، ولیک .
غذاهای سرد و تر :
شیر بز ، ماست ، دوغ ، مرغ ماشینی ، قره قروت ، شیر بز ، ماهی ،
غذاهای سرد و خشک:
کشک ، گوشت گاو .
(این قانون مصرف سردیهاست : اگر پنیرمیخورید حتما با گردو خورده شود ، اگر ماست و دوغ میخورید حتما با یک قاشق چایخوری زنیان خورده شود ، اگر ماهی میخورید با خرما خورده شود ، اگر برنج میخورید با زیره خورده شود ، مرغ را حتما با گرمی خورده شود ، و هر چیز سرد دیگر با گرمی هائی مثل عسل و خرما و دیگر غذاهای گرم .)
